भारतीय लोकसभाको तेस्रो चरणको चुनाव : भाजपाको गढमा हेभिवेटको प्रतिस्पर्धा

भारतमा आम चुनावको तेस्रो चरणको मतदान मे ७ मा हुनेछ, जसमा १२ राज्यका ९४ लोकसभा निर्वाचन क्षेत्रहरूमा मतदान हुनेछ । निर्वाचन आयोगले जम्मू कश्मीरको अनन्तनाग राजौरी सिटमा मतदानको मिति परिवर्तन गरेको छ ।

अब यो सिटमा तेस्रो चरणको मे ७ मा मतदान हुने छैन । अनन्तनाग राजौरी लोकसभा सीटको लागि छैटौं चरणमा मे २५ मा मतदान हुँदै छ ।

लोकसभा चुनावको हालसम्म दुई चरणमा १ सय ९० सिटमा मतदान भइसकेको छ । पहिलो चरणमा १९ अप्रिलमा ६६ दशमलव १४ प्रतिशत र दोस्रो चरणमा २६ अप्रिलमा ६६ दशमलव ७१ प्रतिशत मतदान भएको थियो । तेस्रो चरणको मतदानपछि २८४ सिटमा मतदान प्रक्रिया पूरा हुनेछ ।

यी तीन चरणको नतिजाले आगामी सरकारको रुपरेखा निर्धारण गर्नेछ । अहिलेसम्मको मतगणनामा सबै राजनीतिक दलले अग्रता लिएको दाबी गरिरहेका छन् ।

हाइ प्रोफाइल प्रतिस्पर्धा

धेरै हाइप्रोफाइलको भविष्य तेस्रो चरणको चुनावमा निर्भर गर्दछ । तेस्रो चरणमा मध्य प्रदेशको विदिशामा शिवराज सिंह चौहान, गुना शिवपुरीबाट ज्योतिरादित्य सिन्धिया र राजगढमा दिग्विजय सिंह उम्मेदवार छन् ।

छत्तीसगढको कोरबा र रायपुर जस्ता हाइ प्रोफाइल सिटमा मतदान हुँदै छ, जहाँबाट सरोज पाण्डे र बृजमोहन अग्रवाल प्रतिस्पर्धा गर्दै छन् । यूपीमा मुलायम परिवारका अक्षय यादव, डिम्पल यादव र आदित्य यादवको भाग्य पनि बिहीबार तय हुनेछ । तेस्रो चरणमा आगराको एसपी सिंह बघेल र एटामा राजवीर सिंहको सिटमा मतदान हुँदै छ ।

मे ७ मा, महाराष्ट्रको ११ लोकसभा सीटहरूमा पनि मतदान हुनेछ । बारामती सिटमा मतदान हुँदैछ, जहाँ सुनेत्रा पवार र सुप्रिया सुलेबीच कडा प्रतिस्पर्धा छ । महाराष्ट्रमा नारायण राणे र अनन्त गीतेको सिटमा मतदान हुँदै छ । तेस्रो चरणमा गुजरातका सबै २६ सिटमा पनि मतदान हुँदै छ । गृहमन्त्री अमित शाह गुजरातको गान्धीनगर सिटबाट बीजेपीका उम्मेदवार छन् ।

कर्नाटकमा कोको छन् उम्मेदवार ?

तेस्रो चरणमा कर्नाटकको १४ लोकसभा सिटमा मतदान हुँदै छ । कर्नाटकमा पूर्व मुख्यमन्त्री बसवराज बोम्माई हावेरी र बीएस येदियुरप्पाका छोरा बीवाई राघवेन्द्र शिवमोग्गाबाट चुनावी मैदानमा छन् । धारवाडमा केन्द्रीय मन्त्री प्रह्लाद जोशी र बेलगाउँमा जगदीश शेट्टारको प्रतिष्ठा पनि खतरामा परेको छ ।

तेस्रो चरणमा पनि स्टार उम्मेदवारको क्षेत्रमा भोटिङमा जनताको नजर रहनेछ । बिहीबार असमको धुबरी सिटमा पनि मतदान हुँदैछ, जहाँबाट बद्रुद्दीन अजमल चुनावी मैदानमा छन् । बिहारका पाँच सिटमा पनि मतदान हुँदैछ । तेस्रो चरणमा राज्यका धेरै ठूला राजनीतिज्ञको सिटमा मतदान हुँदैछ, जसमा अररियाका प्रदीपकुमार सिंह र सुपौलका चन्द्रहास चौपाल छन्। यसबाहेक पश्चिम बंगालको ४ सिट, गोवाको २ सिट र दादरा नगर हवेलीको १ सिटमा पनि मतदान हुनेछ ।

कसको छ पल्लाभारी ?

२०१९ लोकसभा चुनावमा यी ९५ सिटको चुनावी नतिजा हेर्दा भाजपा ७२ सिट जित्न सफल भएको थियो । कांग्रेसले ४ सिट मात्रै ल्याएको छ । यसबाहेक अन्य दलले ९ सिट पाएका छन् ।

सन् २००९ को लोकसभा चुनावपछि भाजपाको ग्राफ बढेको छ भने कांग्रेसको सिट घटेको छ । २००९ मा, बीजेपीले ४७ सीट जितेको थियो । २०१४ मा बढेर ६७ सीट भएको थियो । २०१९ मा भने भाजपाले त्योभन्दा पाँच सिट बढी पाएको थियो ।

तेस्रो चरणमा भाजपाको बलियो किल्ला

तेस्रो चरणमा गुजरातमा २५ सिटमा चुनाव हुँदैछ, २०१४ र २०१९ मा भाजपाले सबै सिट जित्न सफल भएको थियो । यसरी भाजपाले गत चुनावदेखि ९ सिटमा क्लिन स्वीप गरेको थियो । भाजपाले छत्तीसगढमा ७ मध्ये ६ सिट जितेको थियो भने कर्नाटकका सबै १४ सिट कब्जा गरेको थियो । यसबाहेक यूपीमा भाजपाले १० मध्ये ८ सिट जितेको थियो ।

बिहारमा भाजपाको ५ सिट छ । यस पटक महाराष्ट्रका सबै ११ सिटमा भएको चुनावमा भाजपालाई कडा चुनौती छ। यस बाहेक आसामका चार सिटमध्ये जहाँ चुनाव भइरहेको छ, एउटा सिट बद्रुद्दीन अजमलको हातमा छ र बाँकी तीन सिट एनडीएको हातमा छ ।

मुलायम परिवारको परीक्षा

लोकसभा चुनावको तेस्रो चरणमा, मुलायम परिवारका तीन सदस्यहरूको लागि परीक्षा छ, जसमा सपा प्रमुख अखिलेश यादवकी पत्नी डिम्पल यादव मैनपुरी सीटबाट छन् । रामगोपाल यादवका छोरा अक्षय यादव फिरोजाबाद सिटबाट उम्मेदवार छन् भने शिवपाल यादवका छोरा आदित्य यादव बदाउँ सिटबाट उम्मेदवार छन् ।

यस चरणमा अखिलेशदेखि शिवपाल र रामगोपालसम्मको परीक्षा हुने भएको छ । उही समयमा, तेस्रो चरणमा चुनाव हुने यूपीका १० सिटमध्ये सपाले ९ सिटमा चुनाव लडिरहेको छ । सन् २०१९ मा सपाले सम्भल र मैनपुरी सिट जित्न सफल भएको थियो, जसका कारण यस पटक सुरक्षित राख्दै सिट बढाउने चुनौती छ ।

कांग्रेसको राजनीतिक अस्तित्वको चुनाव

कांग्रेसका लागि तेस्रो चरण आफ्नो राजनीतिक अस्तित्व जोगाउने चुनाव हो । कांग्रेसले कर्नाटकबाट महाराष्ट्र र गुजरातमा आफ्नो सिट बढाउने आशा राखेको छ । महाराष्ट्रमा कांग्रेसले चुनाव लड्दा उद्धव ठाकरे र शरद पवारसँगको गठबन्धनबाट फाइदा लिन सक्ने सम्भावना छ भने गुजरातमा भने क्षत्रीय समुदायको असन्तुष्टिबाट फाइदा लिने सम्भावना छ ।