बेलायत–चीन सम्बन्धको ‘स्वर्णयुग’ सकियोः बेलायती प्रधानमन्त्री ऋषि सुनक

बेलायतका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकले चीनसँग सम्बन्धको तथाकथित ‘स्वर्ण युग’ समाप्त भएको बताएका छन् । अब उनले देशमा बेलायतको दृष्टिकोणलाई विकास गर्ने जनाएका छन् ।

आफ्नो पहिलो विदेश नीति भाषणमा सुनकले पछिल्लो दशकको घनिष्ट आर्थिक सम्बन्ध सोझोखालको भएको बताए । अब बेलायतले प्रतिस्पर्धीहरूप्रति ‘बलियो व्यावहारिकता’ को साथ इच्छापूर्ण सोचलाई प्रस्तुत गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो ।

तर उनले चीनको विश्वव्यापी महत्वलाई बेवास्ता गर्न नसकिने भन्दै ‘शीतयुद्धको बयानबाजी’विरुद्ध चेतावनी दिए । सुनकले गत महिना प्रधानमन्त्रीको पदभार ग्रहण गरेदेखि नै चीनमा बेलायतको अडानलाई कडा बनाउने क्रममा दबाबको सामना गर्नु परेको छ ।

हाल चीनमा कोभिडको लकडाउनविरुद्ध प्रदर्शन जारी छ । त्यसक्रममा बीबीसीका एक पत्रकार पक्राउ र उनीमाथि दुव्र्यवहार पनि भएको छ । यो घटनापछि सुनकको उक्त अभिव्यक्ति आएको हो । भाषणको क्रममा उनले प्रदर्शनको आडमा बीबीसी पत्रकारमाथि दुर्व्यवहार भएको बताए ।

‘चीनको क्रियाकलापले हाम्रा मूल्यमान्यता र चासोहरूमा प्रणालीगत चुनौती खडा गरेको छ, एउटा चुनौती जुन अझ ठूलो अधिनायकवाद तर्फ बढ्दै जाने खतरा छ,’ उनले भने । त्यसैले बेलायत–चीन सम्बन्धको ‘स्वर्ण युग’ समाप्त भएको उनको भनाइ थियो । पश्चिमासँगको ठूलो व्यापारले चिनियाँ राजनीतिक नेतृत्वले फाइदा लिएको उनले बताए ।

बेलायत– चीन सम्बन्धको ‘स्वर्ण युग’ शब्द बेलायतका पूर्व प्रधानमन्त्री डेभिड क्यामरुनको नेतृत्व रहेको बेला प्रयोगमा आएको हो । तर, त्यतिबेलादेखि ने लन्डन र बेइजिङ बीचको सम्बन्ध बिग्रिन सुरु गरिसकेको थियो ।

यद्यपि, सुनकले विश्वव्यापी आर्थिक स्थिरता वा जलवायु परिवर्तन जस्ता विश्वव्यापी मामिलामा चीनको महत्वलाई बेवास्ता गर्न नसकिने बताए । उनले अब यस प्रकारको परिस्थितिमा अमेरिका, क्यानडा, अस्ट्रेलिया र जापान लगायतका सहयोगीहरूसँग मिलेर काम गर्ने उल्लेख गरे । ‘यसको अर्थ तपाईका प्रतिस्पर्धीहरू विरुद्ध खडा हुनु हो, भव्य बयानबाजीको साथ होइन तर कडा व्यावहारिकताका साथ,’ उनले थपे ।

सुनक र चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङ यसै महिनाको सुरुमा इन्डोनेसियामा आयोजित जी २० शिखर सम्मेलनमा पहिलो पटक भेट्ने तय गरिएकोथिए, तर पोल्याण्डमा मिसाइल विस्फोट पछि भेट रद्द गरिएको थियो ।